Kwiecień - zapowiedzi

Przejrzenie zapowiedzi wydawniczych jest zajęciem pracochłonnym i dość rutynowym, muszę przyznać. Wiem z grubsza, jaka tematyka mnie interesuje, które wydawnictwa się w niej specjalizują i jakie strony i zestawienia warto przeglądać. Nie wybieram książek pod teoretycznych czytelników bloga, bo jest to zupełnie sprzeczne z ideą istnienia tego miejsca. Zapowiedzi to najlepsza wizytówka każdego blogera książkowego –  przynajmniej ja zawsze zaczynam od sprawdzenia ich na nowych blogach. Dlatego postaram się robić je jednak co miesiąc, a nie wtedy, kiedy akurat mam sporo wolnego czasu, bo leżę i czekam aż wyschnie podłoga na korytarz. 

Wydawnictwo Czarne

Sonnenberg

Krzysztof Varga

András żyje siłą bezwładu. Od lat trwa w skomplikowanym związku z Ágnes, praca naukowa nad historią literatury austriackiej już dawno przestała go interesować, próbuje napisać wiekopomną powieść, ale nie potrafi wymyślić nawet pierwszego zdania. Z kumplami nad szprycerem toczy więc niekończące się dyskusje o życiu i sporcie, chadza do teatru albo na demonstracje, choć robi to wyłącznie dla Ágnes, i zapamiętale kataloguje przykłady dawnej wielkości Węgier i dawnych ich klęsk. I tylko od czasu do czasu coś tę rutynę przerwie.

W tej historii głównych bohaterów jest dwóch: András i Budapeszt, bo miasto to zbudowano właśnie dlatego, by on w nim żył, by mógł chodzić po Wielkim Bulwarze, patrzeć na budańskie wzgórza, spoglądać na Dunaj z okien autobusu 178 jadącego mostem Elżbiety i spacerować po Zugló, dzielnicy swojego dzieciństwa, które upłynęło w cieniu nieobecnego ojca, babki kalwinki i wiecznie wzdychającej matki.

Sonnenberg to nie tylko brawurowo i z poczuciem humoru opowiedziana historia życia kilkorga mieszkańców Budapesztu. To także hołd dla niezwykłej stolicy kraju, który szczyci się gwiazdami piłki wodnej, przemysłu porno i seryjnymi zabójcami. To również błyskotliwe wykorzystanie obsesyjnego i zjadliwego stylu austriackiej prozy do skonstruowania fenomenalnego bohatera.

Czy mi się dobrze wydaje, że Varga w którejś książce o Węgrzech pisał, że nigdy nie napisze tej książki? Widocznie coś się nie udało, bo napisał -- a nawet jeżeli źle pamiętam, i taka sytuacja wcale nie miała miejsca, to cieszę się, bo Varga jest jednym z autorów, których nawet lubię, a to nawet to u skursywionych bardzo dużo. 

Kroniki beskidzkie i światowe 

Andrzej Stasiuk

Wybór felietonów i krótkich próz z „Tygodnika Powszechnego”.

„Coś tam czasem się zatliło z jednej albo drugiej, ale znikomo, jak błędny ognik. O północy byliśmy na miejscu, na zielonym rynku. Jechało się w kółko, wśród drzew, jak duktem. W gęstwinie jakieś złote światełka pełgały. I było zupełnie cicho, bo wszyscy poszli spać, pewni, że już nic się nie wydarzy. Bo co miałoby się wydarzyć o północy na końcu kraju?”

Andrzej Stasiuk

Nie czytam „Tygodnika Powszechnego”, więc nie wiem, czego się spodziewać, ale tytuł wskazuje na coś uroczego o najbardziej uroczych górach w Polsce (Beskidy rządzą!) Chcę to wziąć na wakacje. W zeszłe wakacje podróżowałam ze Stasiukowym Osiołkiem, więc czas kontynuować tradycję. 

Czerniawski. Polak, który oszukał Hitlera

Andrzej Brzeziecki

Roman Czerniawski, znany również jako Walenty, Armand, Hubert i Brutus. Jeden z największych agentów w historii europejskiego wywiadu. Innowator, którego generał Sikorski osobiście odznaczył orderem Virtuti Militari. Człowiek, który rozkazywał Francuzom, wzbudzał podziw Abwehry, pracował dla rządu Jego Królewskiej Mości, oszukał Hitlera, a przede wszystkim służył Polsce.

Na podstawie m.in. niedawno odtajnionych dokumentów z archiwów brytyjskich służb specjalnych Andrzej Brzeziecki kreśli portret jednego z najbardziej bohaterskich Polaków działających w wywiadzie podczas II wojny światowej. Ten ekscentryczny mężczyzna zaskakiwał największych przywódców Europejskich swoim sprytem, pomysłowością i niestandardowymi metodami konspiracyjnymi, a jego życiorys z powodzeniem mógłby posłużyć Ianowi Flemingowi za wzór przy tworzeniu postaci Jamesa Bonda, z którym dzielił także słabość do płci pięknej.

Czerniawski. Polak, który oszukał Hitlera to trzymająca w napięciu książka o człowieku, którego marzeniem, było rozegranie „wielkiej gry” o niepodległość Polski i który nigdy nie zapominał, skąd pochodzi i o czyją wolność walczy.

Brzmi jak dobre, historyczne czytadło, po którym będziesz mógł zaginać znajomych wiedzą niepowszechną.

Wydawnictwo Karakter

To oślepiające, nieobecne światło

Tahar Ben Jelloun

Nowe wydanie powieści, która zdobyła Nagrodę Impac 2004. Ta historia zdarzyła się naprawdę. Maroko, tajne więzienie Tazmamart. Bohater powieści, skazany za udział w zamachu na króla, zostaje – podobnie jak jego towarzysze – osadzony w celi wielkości grobu. Pod ziemią, bez światła, bez kontaktu ze światem zewnętrznym, ma umierać długo i w męczarniach. Jest jednak coś, co sprawi, że po osiemnastu latach nadal będzie żył i kiedy wyjdzie na wolność, opowie innym tę wstrząsającą historię. Tahar Ben Jelloun nada zaś jego relacji doskonałą artystyczną formę.

To jedna z najpiękniejszych i najbardziej przejmujących powieści ostatnich lat. Wpisuje się w tradycję literatury łagrowej i obozowej, ale wprowadza do niej nowe tony: odmienną wrażliwość i islamski mistycyzm. Dla jednych książka Ben Jellouna będzie zapisem dramatycznych przeżyć, dla innych – poetycką opowieścią o wyzwoleniu. Jest jednocześnie jednym i drugim: ukazuje pełnię człowieczeństwa.

To będzie ciężka książka. Jeżeli starczy mi siły, postaram się przeczytać.

Epoka spektaklu. Perypetie architektury i miasta XXI wieku

Tom Dyckhoff

Napisana z polotem opowieść o architekturze ostatnich dziesięcioleci. Od Londynu po Dubaj dzisiejsi architekci prześcigają się w projektowaniu coraz bardziej monumentalnych, ostentacyjnych i ekstrawaganckich budynków, które radykalnie zmieniają miejski krajobraz. Ale pod wpływem globalizacji i wielkiego kapitału zmieniły się także prawa, jakimi rządzi się miejska przestrzeń – i w rezultacie to, jak wygląda nasze życie w miastach. Tom Dyckhoff, brytyjski krytyk architektury i urbanistyki, opowiada o tym wszystkim ze znawstwem, swadą i poczuciem humoru.

Gdy zejdziemy z powrotem na poziom ulicy, zostawimy The Shard, miniemy tarki do sera i korniszony i dojdziemy do ronda Old Street, które leży pół godziny drogi na północ od City, to natkniemy się na budynek o dziwnym wyglądzie. W pierwszej chwili trudno znaleźć słowa, żeby go opisać. Bo co można powiedzieć o ogromnym bloku mieszkalnym ze stali i szkła składającym się z dwóch połączonych kul, wyglądających jak para oderwanych od reszty ciała pośladków z odciśniętą na nich kratką? Rondo Old Street nie jest piękne. Przestrzeń o tego typu trudnej urodzie agenci nieruchomości nazywają ‘miejscem z charakterem’.

Książka Dyckhoffa pozwala z dystansem spojrzeć na to, co nazywane bywa „architekturą dla jednego procenta”.

Architektura zawsze jest fajna, jeżeli książka faktycznie jest napisana z poczuciem humoru i fajnym stylem, to biorę w ciemno.

Wydawnictwo Literackie

Olga Tokarczuk

Opowiadania bizarne

Świat staje się coraz bardziej bizarny.

Najnowszy zbiór opowiadań Olgi Tokarczuk.

Zaskakujące i nieprzewidywalne opowiadania, dzięki którym inaczej spojrzymy na otaczającą nas rzeczywistość.

Pochodzące z języka francuskiego słowo „bizarre” znaczy: dziwny, zmienny, ale też śmieszny i niezwykły. Taka właśnie – zadziwiająca i wymykająca się wszelkim kategoriom – jest najnowsza książka Olgi Tokarczuk.

Dziesięć opowiadań. Każde z nich toczy się w innej przestrzeni. Wołyń w epoce potopu szwedzkiego, współczesna Szwajcaria, odległa Azja i miejsca wyimaginowane.

Czym jest poczucie dziwności i skąd ono pochodzi?  Czy dziwność jest cechą świata, czy może jest w nas?

Zmienny rytm opowiadań sprawia, że czytelnik ani przez chwilę nie może być pewny tego, co wydarzy się na kolejnej stronie. Olga Tokarczuk wytrąca nas ze strefy komfortu, wskazując, że świat staje się coraz bardziej niepojęty.

Obecne w opowiadaniach elementy groteski, czarnego humoru, fantastyki i grozy unaoczniają, że w naszej rzeczywistości nic nie jest takim, jakim się wydaje.

Olgę Tokarczuk wypada znać i wypada śledzić, a ja z tego wypadania się wciąż wymykam, wciąż myśląc „Teraz to na pewno wypożyczę jakąś jej książkę, nie mogę być taką czarną owcą na filologii!” Więc może to jest ta książka...

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Helen Oyeyemi

Krótka historia Stowarzyszenia Nieurodziwych Dziewuch

W kaplicy opactwa benedyktynów w Montserrat znaleziono dziecko. Pracownicy jednej z firm w Londynie odkrywają, że ich nowa koleżanka skrywa oprawiony w skórę dziennik z mosiężnym zamkiem. Młoda studentka Day stara się o przyjęcie do tajemniczego stowarzyszenia. Każda z tych historii potrzebuje właściwego klucza, który otworzy zamknięte od lat drzwi i zatwardziałe serca bohaterów oraz pozwoli odkryć tajemnice, które nigdy nie powinny ujrzeć światła dziennego.

Opowiadania Oyeyemi rozgrywają się w różnych miejscach i czasie, a autorka umiejętnie zaciera granice między współistniejącymi światami. Mistrzowsko prowadzi narrację, zręcznie żongluje stylami i aluzjami, a jej nieco ekscentryczne poczucie humoru sprawia, że każda historia jest jedyna w swoim rodzaju.

Książka Krótka historia Stowarzyszenia Nieurodziwych Dziewuch i inne opowiadania zbiera na Zachodzie entuzjastyczne recenzje. W 2017 roku otrzymała m.in. nagrodę główną PEN Open Book, pojawiła się też w zestawieniu najlepszych książek roku portali Slate i NPR Books.

Oyeyemi tak umiejętnie łączy codzienność z elementami fantastycznymi i uniwersalnymi prawdami, że czytając jej opowiadania, czujemy jak zacierają się granice między rzeczywistością i fikcją – a może one już przestały istnieć?… Wchodząc w jej świat, napotykamy coraz więcej niepokojących tajemnic, a z każdym opowiadaniem pojawia się przyjemne, lecz niezwykle rzadkie doświadczenie całkowitego zaskoczenia… Arcydzieło.

„The New York Times Book Review”

Nie zwróciłabym uwagi na tą pozycję, gdyby nie zestawienia kwietniowe na innych blogach. Nie brzmi to jak coś niezbędnego w moim życiu, ale jest wystarczająco interesujące, by tu wylądować.

Wydawnictwo Znak

Andrzej Franaszek

Herbert. Biografia

2 tomy

Monumentalna biografia Zbigniewa Herberta.

Niestrudzony podróżnik. Porywający eseista. Genialny poeta.

Wieczny dowcipniś i kawalarz? Czy raczej pisarz dręczony depresjami, gniewem, przez dekady walczący z bólem ciała i duszy? Nieprzenikniony? Zawsze osobny? Z pewnością: człowiek budujący swe życie na przekór historii, modom, przeciwnościom losu, biedzie, własnym słabościom. Płynący pod prąd.

Andrzej Franaszek, autor znakomicie przyjętej w Polsce i na świecie biografii Czesława Miłosza, z pieczołowitością portretuje Zbigniewa Herberta. Nie pomija tematów trudnych czy kontrowersyjnych, głęboko wczytuje się w korespondencję i prywatne, dotąd nieznane notatki, by na nowo oświetlić twórczość poety. Pogmatwane losy Herberta wpisuje w historyczną panoramę, co sprawia, że z niemal dwóch tysięcy stron wyłania się nie tylko pasjonująca wielowątkowa opowieść o jednym z najwybitniejszych polskich twórców dwudziestego wieku, ale i o epoce, która go kształtowała i inspirowała.

O tak. Już wiecie, co chcę na urodziny (w zasadzie chcę na urodziny mnóstwo różnych książek, i nigdy nie dostaję, ludzie, co jest z wami nie tak). Herbert jest kochany. Oczywiście, mogę czytać jego biografię z czegoś, co nie jest wielkim potworem w grubej oprawie, wycenionym na ponad sto złotych, ale tego potwora mogę położyć ładnie na półce i będzie wyglądać majestatycznie.

Luba Winogradowa

Snajperki. Dziewczyny z Armii Czerwonej

Godziny wyczekiwania w napięciu, pierwszy zabity wróg, a potem kolejne „punkty na koncie”, śmierć koleżanek, ale też zabawa, zaloty i pierwsze miłości. Tak wyglądało życie Kławy, Marusi, Rozy i innych, znoszących trudy wojny, zahartowanych snajperek, bez wahania naciskających na spust. Jednocześnie bardzo młodych dziewcząt tęskniących za mamą, za domem, za normalnością.

Co czuje młoda dziewczyna, gdy kolejna już przyjaciółka ginie na froncie? I gdy to kolega z własnego obozu okazuje się być najgroźniejszym wrogiem? Jak to jest być „frontową żoną”? Czy można wrócić z wojny do domu i znów gotować barszcz, jak mama i babcia?

Luba Winogradowa przeszukując archiwa, studiując wspomnienia naocznych świadków udowadnia, że wojna tylko z pozoru jest męską sprawą. Oddaje sprawiedliwość bohaterkom, których zasługi nigdy nie zostały należycie docenione.

Snajperzy to ciekawy temat. Ludzie, którzy na wojnę chodzą samotnie albo we dwoje. Chowają się po drzewach i załomach, muszą nauczyć się leżeć w bezruchu, maskować, cicho jeść, palić ogień tak, żeby nikt nie zobaczył. Dbają o swoją cenną i delikatną broń, która jest podstawą ich przeżycia i ich najlepszym przyjacielem w długim ukrywaniu się i obserwowaniu. Fascynują mnie. A w ZSRR często snajperami były kobiety, gdyż ZSRR nie pozwalał sobie, by jakaś grupa społeczna siedziała bezczynnie podczas wojny. Czytałam o tym tylko wzmianki w podręcznikach, ale temat stanowczo jest godny całej książki.

Może kupię ją podstępnie tacie na urodziny i przy okazji sama przeczytam...

Jak u Was w kwietniu? Macie coś, co chętnie byście mi podrzucili do dopełnienia tej listy? I na co się czaicie?

Wszystkie opisy książek i okładki ze stron wydawnictw, dopiski na kolorowe skursywionych. Urocze kotki z Kazimierza Żydowskiego w Krakowie, autor mi nieznany.